| pełna nazwa urządzenia | ELEKTROPOLIGRAF, poligraf fizjologiczny Zimmermanna (niem. Zimmermann physiologisches Polygraph) |
| powstanie | lata 40. lub 50. XX w. |
| pproducent | E. Zimmermann (Leipzig, pol. Lipsk) |
| opis narzędzia | aparat w drewnianej skrzynce, w skład którego wchodzą: moduł główny wyposażony w trzykanałowy mechanizm rejestrujący tj. przesuwającą się rolkę papieru wraz z potrójnym zestawem atramentowych rejestratorów pisakowych oraz trzy podłączane do aparatu elementy służące do badania zmian parametrów życiowych. Elementy te obejmują: ciśnieniomierz (rękaw zakładany na ramię), pas pneumatyczny służący do badania ruchów oddechowych klatki piersiowej oraz zestaw do badania zmian reakcji skórno-galwanicznej (zmian oporności skóry wywołanej poceniem się). |
| zastosowania | Zapis reakcji fizjologicznych związanych z pobudzeniem emocjonalnym, docelowy pozwalający na ocenę prawdomówności |
| ciekawostki | nazwa ‘poligraf’ pochodzi z języka greckiego (polys, czyli ‘wiele’ oraz graphos czyli ‘pisanie’); w języku polskim funkcjonuje również nazwa ‘wariograf’ (będąca połączeniem łacińskiego słowa varius, czyli różny, liczny oraz greckiego graphos, czyli ‘pisanie’) użyta po raz pierwszy w latach 60. XX w. przez profesora kryminalistyki Pawła Horoszowskiego. Potocznie nazywany jest ‘wykrywaczem kłamstw’, dlatego początkowo pokładano wielkie nadzieje w wykorzystaniu poligrafu do weryfikacji zeznań świadków oraz przesłuchań szpiegów i jeńców wojennych. Eksperymenty wykazały jednak, że zmiany fizjologiczne rejestrowane przez poligraf są raczej wyrazem emocjonalnej reakcji badanego na zadawane mu pytania, a nie dowodem na to, że badany kłamie. Wykazano eksperymentalnie, że można ‘oszukać’ urządzenie zarówno na etapie kalibracji, np. przypominając sobie wydarzenia o dużym ładunku emocjonalnym w czasie odpowiadania na pytania kontrolne, jak i w czasie właściwego badania, np. zadając sobie ból w czasie odpowiadania na pytania tak, by badający tego nie zauważył. |
| autorzy opracowania: | Aleksandra Grzempa Dorota Janicka Anna Jaskulska |
