Helena Sęk

prof. dr hab. Helena Sęk ur. 27 stycznia 1938 w Zielonej Górze. Prowadziła przez lata (wraz z zespołem) znaczące badania nad zespołem wypalenia zawodowego (burnout syndrom) i przybliżyła tę tematykę polskim psychologom), zajmowała się też problematyką promocji zdrowia i psychoprofilaktyki oraz wsparcia społecznego. Trudno przecenić wkład H. Sęk w rozwój i ugruntowanie pozycji poznańskiej psychologii zdrowia i psychologii klinicznej. Z jej naukowych inspiracji i troski o nowe pokolenia psychologów klinicznych powstało wiele wartościowych monografii, artykułów naukowych i podręczników akademickich. Można więc powiedzieć, że idzie ona drogą swego Mistrza – prof. A. Lewickiego. W 2013 roku Helena Sęk została odznaczona Medalem Złotym za Długoletnią Służbę przez Prezydenta RP Bronisława Komorowskiego. W 1994 r. został on połączony z Zakładem Psychologii Klinicznej i pod nazwą Zakład Psychologii Zdrowia i Psychologii Klinicznej funkcjonuje do dziś, jego kierownikiem początkowo była właśnie prof. Sęk. W Instytucie podtrzymywana jest przez Helenę Sęk tradycja przygotowywania kolejnych wersji podstawowego w psychologii klinicznej podręcznika akademickiego. Pierwszym w Polsce był opracowany pod redakcją Andrzeja Lewickiego, wydany przez PWN w 1967 r. podręcznik Psychologia kliniczna. W 1991 r. H. Sęk przygotowała, wspólnie z pracownikami Instytutu, nowy, ale nawiązujący do pracy A. Lewickiego, podręcznik Społeczna psychologia kliniczna. H. Sęk jest również pierwszego polskiego podręcznika akademickiego z psychologii zdrowia, wydanego przez Wyd. Naukowe PWN: Psychologia zdrowia (2007).

Autorka opisu: Zuzanna Gniadek

Maria Tyszkowa

Prof. Dr hab. Maria Tyszkowa należy do niewielkiego grona wybitnych polskich psychologów specjalizujących się w problematyce rozwoju psychicznego człowieka. Jako jedna z pierwszych w Polsce spojrzała całościowo na rozwój według teoretycznego modelu „rozwoju człowieka w cyklu życia. Kończyła studia psychologiczne w Poznaniu w 1956 r. i już pod koniec studiów podjęła pracę jako asystent w Katedrze Psychologii. Doktoryzowała się u prof. S. Błachowskiego w 1962 r. z dysertacji Praca szkolna dziecka i główne determinujące ją czynniki, zaś habilitowała się w 1969 r. na podstawie monografii Zachowanie się dzieci szkolnych w sytuacjach trudnych. Jej zainteresowania badawcze obejmowały, poza problematyką teoretyczną i metodologiczną rozwoju człowieka (w tym w kontekście rodziny), problematykę zachowania się dzieci i młodzieży w sytuacjach trudnych, rozwój poznawczy (od dzieciństwa do dorosłości), psychologiczne aspekty odbioru sztuki przez dzieci. Śmierć przerwała jej pracę – prowadzoną wspólnie z prof. Marią Przetacznik-Gierowską (1920–1995) z UJ – nad nowym podręcznikiem akademickim z psychologii rozwoju człowieka. Pracę redakcyjną dokończyło dwoje uczniów M. Tyszkowej, profesorów psychologii: Barbara Harwas-Napierała i Janusz Trempała. Podręcznik ukazał się w Wyd. Naukowym PWN w 1996 r. pt. Psychologia rozwoju człowieka. Zagadnienia ogólne. Od 1969 r. aż do śmierci kierowała Zakładem Psychologii Rozwojowej i Wychowawczej (od 1990 r. pod nową nazwą: Zakład Psychologii Rozwoju Człowieka i Wychowania; aktualna nazwa to Zakład Psychologii Rozwoju Człowieka i Badań nad Rodziną).

Autorka opisu: Zuzanna Gniadek

Irena Obuchowska

Prof. Irena Obuchowska specjalizowała się w psychologii klinicznej dziecka. Od 1964 r. pracowała w Katedrze Psychologii Klinicznej. Doktoryzowała się w 1966 r. u prof. A. Lewickiego. W 1975 r. przeszła do Instytutu Pedagogiki UAM, w którym założyła Zakład Psychopatologii Dziecka i Pedagogiki Specjalnej, którego była wieloletnim kierownikiem. Zorganizowała też, wedle własnego projektu, nowy kierunek studiów na UAM: Pedagogikę specjalną. Habilituje się w 1976 r. z psychologii na podstawie do dziś wysoko cenionej przez specjalistów monografii: Dynamika nerwic: psychologiczne aspekty zaburzeń nerwicowych u dzieci i młodzieży. Jest autorką 193 prac naukowych, pisała między innymi na tematy związane z wychowaniem. Prowadziła  również intensywną działalność społeczną

Kazimierz Obuchowski

Kazimierz Obuchowski to jeden z najwybitniejszych psychologów w historii polskiej psychologii i najwybitniejszy teoretyk w obszarze psychologii osobowości. Ukończył studia psychologiczne w Poznaniu w 1956 r. Stopień doktora uzyskał w 1961 r. na podstawie pracy Motyw, postawa, potrzeba w psychologii klinicznej, napisanej pod kierunkiem prof. A. Lewickiego. Habilitację też przeprowadził w Poznaniu (1969) na podstawie monografii Kody orientacji i struktura procesów emocjonalnych. Z naszym uniwersytetem związał się, z dłuższą przerwą, na wiele lat. Pracę naukową rozpoczął, będąc jeszcze studentem (w 1955 r.) w Katedrze Psychologii (u prof. S. Błachowskiego), następnie w Katedrze Psychologii Klinicznej, a potem w Instytucie Psychologii. Po odejściu z Instytutu pracował w PAN (kierował stworzonym przez siebie Zakładem Psychologii Osobowości PAN w Poznaniu). W 1992 r. wrócił do Instytutu, w którym powołano dla niego Pracownię Psychologicznych Koncepcji Człowieka. Kierował nią do 1998 r., po czym przeszedł do pracy w Instytucie Psychologii UKW w Bydgoszczy. Pracował także w WSH-E w Łodzi. W 1994 r. Profesor został członkiem Academia Europaea. Był uczonym wielkiego formatu, twórcą oryginalnych teorii z zakresu psychologii osobowości, psychologii klinicznej i antropologii filozoficznej. W 1970 r. opublikował w PWN jedną z najważniejszych w polskiej psychologii monografii: Kody orientacji i struktura procesów emocjonalnych. Praca ta o lata wyprzedzała czas, w którym powstała. Ukazywała bowiem nowe drogi badań psychologicznych, zwłaszcza nowy kierunek, który dziś nazywamy neurokognitywistyką. Prof. K. Obuchowski był nie tylko psychologiem, ale – a pod koniec życia przede wszystkim – humanistą i antropologiem filozoficznym. W tym duchu pisane były jego ostatnie monografie. Przekraczał on w nich tradycyjne ramy psychologii. Drugą ważną monografią napisaną przez Profesora była Psychologia dążeń ludzkich (1966). Z późniejszych ważnych jego prac należy wymienić: Adaptację twórczą(1985) i Człowieka intencjonalnego (1993).

Autorka opisu: Zuzanna Gniadek

Ryszard Stachowski

 Prof. dr hab. Ryszard Stachowski – ur. 13 kwietnia 1937 w Pińsku. Dyrektor Instytutu Psychologii w latach (1981-1987). Twórca i kierownik Zakładu Historii Myśli Psychologicznej w 1986 roku. W 1999 r. został połączony z Zakładem Psychologii Ogólnej, w wyniku czego powstał nowy Zakład Psychologii Ogólnej i Historii Myśli Psychologicznej, którego również został dyrektorem. Ryszard Stachowski otworzył w naszym Instytucie nowy obszar badawczy – historia myśli psychologicznej. Do jego (i zespołu współpracowników) osiągnięć należy zaliczyć:

– wydanie w 2000 r. podręcznika akademickiego: Historia współczesnej myśli psychologicznej. Od Wundta do czasów najnowszych
– zorganizowanie w 1993 r. międzynarodowej konferencji: „The 12th Conference of Cheiron-Europe, European Society for the Behavioral and Social Sciences”
– wydanie w 1993 r. monografii zbiorowej poświęconej początkom polskiej psychologii: Roots of Polish Psychology,
– wydanie w 1992 r. (wspólnie z E. Kosnarewicz i T. Rzepą) Słownika polskich psychologów,
– redagowanie w Wyd. Naukowym PWN serii wydawniczej „Biblioteka Klasyków Psychologii”, w której ukazało się już kilkadziesiąt monografii napisanych przez psychologów zaliczanych do klasyki światowej.

Unikatową monografią poprzez sposób ujęcia tytułowej problematyki – i to w skali światowej – jest praca R. Stachowskiego: The mathematical soul. An antique prototype of the modern matematisation of psychology (Rodopi, 1992).

Od czasu wydania dziś już przestarzałej (zwłaszcza w części „polskiej”) i praktycznie niedostępnej monografii Józefa Pietera (1904–1989) pt. Historia psychologii w zarysie (Katowice, wyd. 1 w 1958; ostatnie wydanie w PWN, pt. Historia psychologii w 1976 r.) nie mieliśmy nowoczesnego (i uwzględniającego współczesny stan badań, w tym odnoszących się do polskiej psychologii) podręcznika akademickiego z tej tematyki. Dopiero R. Stachowski wydał w 2000 r. Historię współczesnej myśli psychologicznej. Od Wundta do czasów najnowszych. Dziś R. Stachowski jest najlepszym polskim specjalistą z historii myśli psychologicznej

Autorka opisu: Zuzanna Gniadek

Czesław Matusiewicz

Doc. dr hab. Czesław Matusiewicz  (ur. 1931, lata pracy 1974–1979): W 1965 r. na mocy uchwały Rady Wydziału Filozoficzno-Historycznego Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu uzyskał stopień doktora nauk humanistycznych, uchwałą Rady tegoż Wydziału w 1975 r. otrzymał stopień doktora nauk humanistycznych w zakresie psychologii. Od 1980 r. pełni rolę profesora nauk humanistycznych. Aktualnie jest pracownikiem naukowym Wyższej Szkoły Finansów i Zarządzania w Warszawie. Jego zainteresowania koncentrują się wokół problemu autoprezentacji i percepcji w praktyce społecznej.

Źródło opisu: Wikipedia